Dlaczego Norwegowie mówią na święta “jul”?

Dzisiejszy wpis powstał w ramach akcji Blogowanie pod jemiołą organizowanej przez Blogerów językowych i kulturowych. Dziś zabiorę Was do Norwegii i będzie to wycieczka językoznawcza. Dowiecie się dlaczego Norwegowie nazywają święta jul. Zapraszam!

Każdy, kto miał styczność z językami skandynawskimi słyszał zapewno wyrażenie God jul!, które znaczy oczywiście Wesołych świąt. Skąd jednak wzięło się samo słowo jul i co oznaczało kiedyś? Pozwoliłam sobie na mały research i już śpieszę z odpowiedzią.

Jul to panskandynawskie określenie świąt Bożego Narodzenia, które pochodzi z języka staronordyckiego. Dawną formą słowa było nordyckie jól (lub Jólablót), które odnosiło się do pogańskiego święta dnia środka zimy (midtvinterdagen). Midtvinterdagen obchodzony był 12. stycznia i miał niewiele wspólnego ze współczesną Gwiazdką. Świętowanie jól oznaczało picie juleøl (świątecznego piwa z przyprawami) za zdrowie bogów. Jól miał również inne bardzo ważne znaczenie – obchodzenie tego święta gwarantowało dobry kolejny rok.

Jak wspomniałam słowo jul występuje w językach skandynawskich, jednak nie tylko. Jego różne formy znajdziemy również w staronagielskim (gèola lub guili), gockim (jiuleis), fińskim (joulu oraz juhla) oraz w języku norrønt (ýlir, według źródeł z roku 700).

Teraz, życząc komuś God jul możecie być pewni, że zrozumie Was nie tylko Norweg, Szwed czy Duńczyk, ale również Fin, a może nawet i Anglik! Informacje po norwesku o pochodzeniu tego  słowa znajdziecie na stronie Språkrådet oraz Store norske leksikon.

Zachęcam również do udziału w jemiołowym konkursie! Więcej szczegółów znajdziecie tu. Nie zapomniejcie też przeczytać wczorajszego wpisu na blogu italia-nel-cuore, a jutro koniecznie zajrzyjcie na bloga Na Litwie.

Życzę miłej lektury oraz god jul!