Påskefeiring i påsketur, czyli co Norwegowie robią w Wielkanoc?

Za niecały miesiąc Wielkanoc, a to oznacza wielkanocną gorączkę w Norwegii. Norwegowie uwielbiają wszelkie święta, która są dla nich okazją do spędzania wolnego czasu na świeżym powietrzu, a także do tworzenia niezliczonej liczby wyrazów złożonych z nazwą danego święta – np. påskekrim, o którym pisałam rok temu. Dziś przeczytacie o påskefeiring, påsketur i kilku innych tradycjach z påske w nazwie 🙂 Co więc robią Kari i Ola Nordmann w Wielkanoc?

Påskefeiring

Słowo feiring oznacza świętowanie i często dołączane jest do nazw świąt, jak np. påskefeiring, julefeiring, bursdagsfeiring (urodziny) i wiele wiele innych. Påskefeiring w norweskiej tradycji oznacza wszystko, co robi się przed i w czasie Wielkanocy, poczynając od przedświątecznych zakupów, a na wycieczkach w góry kończąc.

Påsketur

Zwyczaj, który praktykuje co roku znaczna większość norweskiego społeczeństwa jest po części związany z czytaniem wielkanocnych kryminałów, a także stanowi nieodłączny element Wielkanocy dla wielu norweskich rodzin. O czym mowa? O påsketur oczywiście! Påsketur to nic innego jak wycieczka wielkanocna, najczęściej do małej hytte położonej w możliwie najodleglejszym zakątku Norwegii. Idealna hytte powinna ponad to znajdować się w górach, tak by w przerwach w lekturze mrocznych historii o seryjnych mordercach, móc poszusować na jakimś zacisznym stoku, zjeść kvikklunsj (norweski odpowiednik polskiego wafelka WW) z pomarańczą i podziwiać widoki. Dodatkowo w chatce nie powinno być raczej prądu i bieżącej wody, bo to mąci sielski wizerunek påsketur. W końcu bliski kontakt z naturą jest najważniejszy!

Påskehandel/svenskehandel

Do Wielkanocy, jak do każdych innych świąt, trzeba się odpowiednio przygotować i zawczasu zrobić zapasy lammelår (udziec jagnięcy niezbędny do przygotowania påskelam) i Kvikklunsj. W Norwegii Wielkanoc zaczyna się w Wielki Czwartek (skjærtorsdag) i od tego dnia sklepy są już nieczynne, a miasta pustoszeją. Dlatego zakupy trzeba zrobić odpowiednio wcześniej. Jeśli jednak komuś wypadnie to z głowy, to jeszcze nic straconego! Pozostaje wtedy svenskehandel czyli wyprawa na zakupy do Szwecji, gdzie sklepy otwarte są również w Wielki Czwartek. Wszyscy, którzy mieszkają blisko granicy ze Szwecją mogą wybrać się na taką wyprawę zakupową. Trzeba się jednak liczyć z påsketrafikk (korek wielkanocny) na większości dróg dojazdowych do Szwecji.

Påskeskirenn

Gdy Ola i Kari Nordmann zrobili już zakupy w Szwecji i wybrali się już na wspaniałą påsketur w góry, to czas zacząć samo påskefeiring. Jednym ze sposobów na aktywne spędzenie tego czasu z rodziną i przyjaciółmi jest zorganizowanie konkursu biegów narciarskich (påskeskirenn). Najbardziej zapaleni zwolennicy tego typu rozrywki podchodzą do zawodów bardzo poważnie – wybierają numery startowe, wyznaczają dokładną trasę i mierzą czas biegu, przyznając punkty w rankingu. Równie ważne jest także trofeum dla zwycięzcy! Wszystko musi wyglądać tak, jak podczas prawdziwych zawodów w biegach narciarskich, na punkcie których Norwegowie wprost szaleją.

Påskefilm

Dla tych, którzy postanowili zostać w mieście znajdzie się również mnóstwo wielkanocnych atrakcji. Jedną z nich są wielkanocne premiery filmowe. Na kilka tygodni przed Wielkanocą i w same święta można po raz pierwszy obejrzeć wiele nowych produkcji filmowych. W telewizji również emitowane są påskefilmer, wśród których każdy wielbiciel kina znajdzie coś dla siebie.

Dodatkowo na świętowanie, czytanie kryminałów i wycieczki w góry Norwegowie mają o wiele więcej czasu, niż my w Polsce. Ferie wielkanocne to zazwyczaj cały Wielki Tydzień, a nie tylko sam wielkanocny weekend jak w Polsce. Myślę, że akurat ten zwyczaj powinniśmy od Norwegów przejąć jak najszybciej 🙂