Årets ord – top 10 norweskich słówek w 2015 roku

Rada Języka w Norwegii (Språkrådet*) ogłasza pod koniec każdego roku listę najpopularniejszych słów i zwrotów. Dla miłośników języka norweskiego jest to ciekawe podsumowanie roku, ale też informacja o tym, w jakim kierunku rozwija się język norweski. Zerknijmy zatem na tegoroczne Top 10.

Numer 1 na liście w tym roku to det grønne skiftet czyli Zielona rewolucja lub dosłownie: Zielona zmiana. Temat emisji CO₂ powracał w tym roku wielokrotnie w mediach i trafiał na pierwsze strony gazet. Tym bardziej nie może dziwić, iż Norwegowie, tak bardzo zaangażowani przecież w ochronę środowiska, mianowali Zieloną rewolucję wyrażeniem roku 2015.

Zaraz za rewolucją uplasowały się prace społeczne dla uchodźców zwane w Norwegii flyktningdugnad. Temat uchodźców jest równie kontrowersyjny w Norwegii, jak i w innych częściach Europy dlatego też pozwolę sobie zostawić to słówko bez komentarza. Na większą uwagę zasługuje natomiast kryzys w przemyśle naftowym czyli oljesmell. Z powodu spadku cen ropy na świecie, w Norwegii zaobserwować możemy zamykanie kolejnych spółek naftowych, którym wydobycie surowca za narzucone przez resztę świata ceny po prostu się nie opłaca. Tracą na tym również pracownicy platform wiertniczych, którzy są w ostatnich miesiącach masowo zwalniani.

Sporo oburzenie w kraju fiordów wywołało wprowadzenie tzw. podatku schodkowego trinnskatt, w którym podatek ”wspina się” na coraz wyższe schodki, im wyższy jest dochód. Norwegia słynie z wysykich podatków, dlatego też ogłoszenie nowych progów podatkowych (jeszcze wyższych niż dotychczas) nie wzbudził pozytywnych reakcji, ale trafił za to na listę najpopularniejszych w 2015 roku słów.

Uwadze Norwegów nie uszło również oszustwo, jakiego dopuścił się w tym roku Volkswagen. Utslippsjuks nie schodziło z pierwszych stron gazet przez długie tygodnie i na dobre zadomowiło się w norweskim słowniku. To samo dotyczy nowej technologii straksbetaling (vennebetaling) czyli błyskawiczne płatności (zwane również płatnościami dla przyjaciół), wykonywane przez aplikacje mobilne. Miłość Skandynawów do nowych technologii zdradza także słówko tasteplass pochodzące od słówka rasteplass. Rasteplass to miejsce postojowe, zazwyczaj wzdług głównych dróg i autostrad. W tym roku krajowy zarząd dróg postanowił stworzyć rasteplass z dostępem do internetu. Te z kolei szybko przemianowane zostały na tasteplass czyli miejsca, gdzie można swobodnie wysyłać wiadomości przez internet (norw. taste).

Interesującym pojęciem, które zyskało ostatnio na popularności w Norwegii jest pappakropp czyli sylwetka tatusia. Jakkolwiek dziwacznie by to wyrażenie nie brzmiało, jego powstanie wiąże się z dość popularnym fenomenem. Sześciopak Norwegowie zamieniają na niewinne fałdki tłuszczu i zupełnie się tego nie wstydzą. Określenie takiej sylwetki powstało, gdy coraz więcej młodych i wysportowanych Norwegów zostało ojcami i nie miało w związku z tym zbyt wiele czasu na trening, co zaowocowało wzrostem wagi. Zjawisko zaczęło występować w Norwegii na tyle często, że postanowiono zamienić je w nowy trend.

Nettvarde zwane też z angielska beacon to mały nadajnik, które może być umieszczony np. w sklepie. Nadajnik ten wysyła do smartfonów ludzi, przebywających w pobliżu informację o znajdujących się w danym sklepie promocjach i ofertach specjalnych. Listę top 10 zamyka asylbaron czyli osoba zarabiająca na zapewnianiu nielegalnego azylu uchodźcom, za dodatkową opłatą oczywiście. Kryzys, związany z masową migracją dotknął również i Norwegię, a niektórzy postanowili na tym nawet zarobić. Cóż, nie mogę powiedzieć, że jestem tym zaskoczona.

*  Tutaj znajdziecie oryginalny artykuł.